شیرآلات توپی Ball Valve
شیرهای توپی که قسمت مسدود کننده سیال آن کروی شکل می باشند و شامل نشیمنگاه شیر توپی مخروطی شکل می باشند که باعث تنش های یکنواخت در سطح نشیمنگاه شیر می باشند. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید این مسدود کننده توپی یا کروی شکل از یک دریچه کروی داخل خود تشکیل شده که زمانی این درچه در حالت باز قرار می گیرد سیال از آن عبور خواهد کرد و شیردر حالت on قرار می گیرد ، لازم به ذکر است شیرهای توپی این قابلیت را دارند که در حالت نیمه باز نیز قرار گیرند . دسته شیر موازی با سوراخ داخل کره شیر توپی می باشند که درحالت قرار گرفتن دسته شیر در موازات خط لوله،سوراخ در حالت باز قرار می گیرد و سیال داخل شیرتوپی بصورت کامل به جریان خواهد افتاد.
یکی از معایب شیر توپی این است که اگر دسته شیر را در حالت نیمه باز قرار دهید جریان یکدستی هنگام عبور سیال برقرار نخواهد شد و جریان کاملا آشفته خواهد بود و در صورتی که شیر به مدت طولانی به صورت نیمه باز قرار گیرد ، نشیمنگاه شیرتوپی که اصولا از جنس نرمی مانند EPDM و یا PTFE میباشد آسیب میبیند و باعث جابجا شدن نشیمنگاه و یا درگیری توپ داخل شیر خواهد شد ، پس با توجه به توضیحات داده شده متوجه خواهیم شد که شیرهای توپی برای مصارفی که نیاز به افت فشار در خط است مورد مناسبی نخواهد بود و فقط مناسب برای قطع و وصل کامل جریان سیال عبوری در خط میباشد.
شیرهای توپی (Ball Valve) با توجه به کاربرد و مورد مصرف در انواع مختلفی عرضه می شوند :
– شیر های توپی که از بدنه یک تکه تشکیل شده اند و شامل ساختمانی یکپارچه می باشند.
– شیرهای توپی که از بدنه دو تکه تشکیل شده اند و شامل دو قسمت BODY و BODY CONNECTOR می باشند.
– شیرهای توپی که از بدنه سه تکه تشکیل شده اند و دارای یک قسمت BODY و دو قسمت آن BODY CONNECTOR می باشد که یکی برای قسمت چپ شیر و دیگری برای سمت راست می باشد.
مزایای شیر توپی
۱- بدلیل ساختمان ساده این نوع شیر تعمیر و نگهداری آسان تر و کم هزینه تری نسبت به سایر شیرآلات صنعتی دارد.
۲- بسیار از شیرآلات صنعتی مشابه سبکتر میباشد و نصب آن بسیار ساده است.
۳- در حالت باز بودن شیر به صورت کامل جریان سیال یکنواخت بوده و در حالت بسته نیز به صورت کامل جریان سیال قطع میگردد.
۴- در شیرتوپی (BALL VALVE) افت فشاری تقریبا برابر با صفر خواهیم داشت.
۵ – قابلیت استفاده در حالت نیمه باز ۱/۴
۶ – در این نوع شیر نیازی به سیستم روانکاری وجود نخواهد داشت.
۷- استفاده از شیر توپی چندراهی برای تغییر مسیر جریان.
انواع اتصال در شیرالات توپی
- شیرتوپی فلنجدار (FLANGED BALL VALVE)
- شیر توپی لب جوشی (BW BALL VALVE)
- شیر توپی ساکت (SW BALL VALVE)
- شیر توپی دنده (NPT BALL VALVE)